Zanim powstanie statut – najważniejsze pytania i odpowiedzi

Po dyskusjach nad kształtem nowego systemu szkolnictwa wyższego przyszedł czas na rozmowy nad funkcjonowaniem systemu uczelnianego, w tym nad opracowaniem dokumentów uczelnianych. W nowym numerze Forum Akademickiego ukazał się artykuł naszego Eksperta, dra Adama Szota, dotyczący konieczności uchwalenia nowego statutu.

Jak rozpocząć prace nad nowym statutem uczelni

Napisanie statutu musi zostać poprzedzone pracami koncepcyjnymi. Na przygotowanie dobrych założeń i rozwiązań systemowych potrzeba ok. 3 – 4 miesięcy. W artykule można odnaleźć odpowiedzi na najważniejsze pytania, dotyczące przygotowania statutu dla uczelni:

• Jaki harmonogram prac? – szczegółowy harmonogram powinien uwzględniać obecne uwarunkowania procesu legislacyjnego na uczelni, jak również konieczność uzgadniania i godzenia niejednokrotnie sprzecznych interesów poszczególnych grup społeczności akademickiej.
• Statut nowy czy lifting obecnego? – możliwe jest albo napisanie całego dokumentu od nowa, albo bazowanie na obecnych postanowieniach i ich bezpośrednie przenoszenie do projektu, jednak w tym drugim przypadku należy pamiętać o konieczności sprawdzenia spójności nowego aktu prawnego, a przenoszenie powinno odbywać się po wcześniejszej weryfikacji aktualności kopiowanego przepisu.
• Samemu czy przy wsparciu zewnętrznych doradców? – decyzja dotycząca tego, kto ma być włączony w proces projektowania i wdrażania zmian, musi być dobrze przemyślana. Należy odradzić pozostawienie całego procesu wyłącznie w rękach zewnętrznych ekspertów, którzy bez znajomości tradycji akademickiej i specyfiki funkcjonowania uczelni mogą zaprojektować niefunkcjonalne rozwiązania, a także unikać próby implementacji rozwiązań wypracowanych przez inne uczelnie.
• Jak szczegółowy statut? – nowe przepisy jednoznacznie określają tzw. obligatoryjną materię statutową, czyli wskazują elementy, jakie muszą znaleźć się w projektowanym statucie. Oprócz tego uczelnia może określić również inne zagadnienia, niewskazane wprost w ustawie.
• Jaka struktura i procesy? – nowe przepisy pozostawiają uczelniom szeroki zakres swobody, wskazując jedynie przykładowe jednostki organizacyjne, jakie mogą być tworzone, a także ogólne ramy procesów zarządzania kształceniem, badaniami naukowymi oraz innymi obszarami. Planowanie nowego ładu organizacyjnego uczelni musi być podporządkowane trzem nadrzędnym wartościom: zgodności z przepisami ustawy i rozporządzeń, poszanowaniu tradycji akademickiej, a także efektywnej realizacji założonych celów strategicznych.
• Co w okresie przejściowym? – równie ważne jak merytoryczne rozstrzygnięcia dotyczące ustroju i kluczowych procesów w uczelni jest odpowiednie i przemyślane zaprojektowanie przepisów przejściowych.

Pełna wersja artykułu dostępna TUTAJ.

.