Akademia tworzenia i doskonalenia kierunków studiów

Dowiedz się więcej
Polska Komisja Akredytacyjna

Dlaczego tak wiele wniosków o pozwolenie na utworzenie studiów jest ocenianych przez Polską Komisję Akredytacyjną negatywnie?

Zawarte w sprawozdaniu z działalności Polskiej Komisji Akredytacyjnej w latach 2020-2021 statystyki prezentujące skuteczność składanych wniosków o pozwolenie na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu wskazują, że ok. połowa z nich jest rozpatrywana negatywnie. W poniższym tekście prezentujemy zaczerpnięte ze sprawozdania dane oraz wskazujemy możliwe przyczyny tak wielu opinii negatywnych.

Średnio połowa wniosków jest rozpatrywana negatywnie

W sprawozdaniu z działalności Polskiej Komisję Akredytacyjnej w latach 2020-2021 opublikowanym na jej stronie internetowej we wrześniu 2022 r., wśród innych zagadnień PKA uwzględniła m.in. statystyki dotyczące złożonych wniosków o pozwolenie na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu oraz wniosków o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Możemy się z nich dowiedzieć, że w tym okresie rocznie było procedowanych ok. 350 wniosków o pozwolenie na utworzenie studiów, a do najbardziej zapracowanych zespołów należą oba nauk społecznych oraz nauk medycznych i nauk o zdrowiu, ponieważ łącznie trafia do nich ok. ¾ wniosków. W następujących po sobie latach uległa zmianie relacja opinii pozytywnych do negatywnych formułowanych przez poszczególne zespoły, lecz uśredniona szansa na otrzymanie oczekiwanej przez Wnioskodawcę pozytywnej treści uchwały Prezydium Komisji wynosi ok. 50%, co obejmuje również wersje z zaleceniami. Należy mieć przy tym na uwadze, że w niektórych zespołach niekorzystny dla Uczelni wynik może pojawić się częściej, przekraczając znacznie 60%, i osiągnąć nawet ok. 85%.

Oczywiście, Wnioskodawcy przysługuje prawo do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Z roku na rok znacznie spadła liczba podejmowanych prób przekonania PKA do zmiany opinii w przypadku wniosków o pozwolenie na utworzenie studiów. Może wynikać to z faktu, że znacznie częściej okazują się one nieskuteczne niż satysfakcjonujące. Chociaż widać poprawę, to nadal w ponad połowie przypadków Prezydium PKA podtrzymuje wynik sformułowany w pierwotnej uchwale.

Niedoskonałości pojawiają się w trzech obszarach oraz na ich styku

Rosnące wymagania i wnikliwość Komisji mają oczywiście podstawy projakościowe. Za gotowy można uznać wniosek, który jest na równi dopracowany pod względem merytorycznym, formalnym i technicznym.

Można zakładać, że w takiej sytuacji negatywna opinia powinna być przede wszystkim efektem niewłaściwie zaprojektowanej koncepcji nowego kierunku studiów. Niejasna wizja proponowana przez Uczelnię może stanowić efekt m.in. braku wypracowanych i realizowanych strategii i polityki w obszarze kształcenia i zarządzania jakością oraz gdy analiza warunków prowadzenia studiów nie jest efektem wyników badań i „twardej” wiedzy, lecz własnych przeświadczeń i powszechnie panujących przekonań. Treść wniosku powinna pozwalać na uznanie, czy Autorzy wielopłaszczyznowo i przekrojowo przemyśleli swój projekt, poczynając od zgodności ze strategią, przez sposób realizacji programu, na jego doskonaleniu kończąc. 

Niestety, taka ocena może być niemożliwa do sformułowania przez Eksperta. Nie można bowiem zapominać o stosowaniu obowiązujących przepisów prawa, wskazane jest także wykorzystywanie wzorów i standardów udostępnianych przez Komisję. Przy tym Autorzy wniosku nie powinni poprzestawać na bezrefleksyjnym zapełnieniu poszczególnych punktów wzoru treścią. Takie podejście może okazać się pułapką zwłaszcza, gdy fragmenty wniosku przygotowały inne osoby, między które rozdzielono zadania, a następnie jedynie złożono w całość.

Aby w ogóle dać Ekspertowi PKA możliwość szczegółowego poznania i zrozumienia projektu nowego kierunku studiów, należy pamiętać, aby zawarty we wniosku opis był wewnętrznie spójny, wyczerpujący, konkretny i klarowny.

Udostępnij:
Powrót do Bazy wiedzy

Potrzebujesz wsparcia doradczego lub szkoleniowego w tym obszarze? Chętnie pomożemy!

Umów się na bezpłatną konsultację