5 modeli sukcesu uniwersytetów stanowych i ich znaczenie dla publicznego szkolnictwa wyższego

Gorąco polecamy lekturę raportu Deloitte Insights pt. The future(s) of public higher education: How state universities can survive – and thrive – in a new era. Dotyczy on możliwości reorganizacji podejścia uczelni do funkcjonowania na rynku edukacyjnym i form współpracy z interesariuszami – w szczególności ze studentami i państwem (jako podmiotem finansującym uniwersytety stanowe).

Autorzy zaprezentowali pięć ciekawych modeli funkcjonowania uczelni:
1) subskrypcyjny;
2) przedsiębiorczy;
3) udostępniający;
4) praktyczny/zawodowy;
5) partnerski.

Modele te stanowią propozycje odpowiedzi na wyzwania, z jakimi mierzą się obecnie amerykańskie uczelnie stanowe. Można do nich zaliczyć m.in. drastyczne cięcia budżetowe przekładające się na duży wzrost czesnego za studia czy też zmiany demograficzne, które w ciągu pięciu najbliższych lat zdecydowanie obniżą liczbę chętnych na podjęcie studiów. Jak się okazuje, część z tych wyzwań jest aktualna także w polskich realiach, dlatego tym bardziej warto zapoznać się z raportem oraz zawartymi w nim propozycjami. Kilka z nich może stanowić niemałą inspirację dla władz polskich uczelni – szczególnie ciekawa koncepcja, wpisująca się w nowoczesne modele biznesowe, to propozycja modelu subskrypcyjnego w ofercie edukacyjnej uczelni.

Zapraszamy do lektury pełnej wersji artykułu Deloitte Insights pt. The future(s) of public higher education: How state universities can survive – and thrive – in a new era. Przetłumaczył go dla Państwa nasz ekspert ds. prawnych, Piotr Pokorny.

Przyszłość(i) publicznego szkolnictwa wyższego. Pięć nowych modeli sukcesu uniwersytetów stanowych

W jaki sposób amerykańskie uniwersytety stanowe mogą sprostać rosnącym wymaganiom w zakresie znaczenia, nawet w obliczu ograniczenia środków finansowych? Oto pięć innowacyjnych sposobów współpracy zainteresowanych stron w celu zapewnienia efektywnej, a jednocześnie przystępnej cenowo oferty edukacyjnej.

W niedalekiej przyszłości jednym ze sposobów na „kształcenie na studiach” w Stanach Zjednoczonych może być okresowe korzystanie z oferty edukacyjnej sponsorowanego przez państwo uniwersytetu. Koncepcja polega jednak na swobodniejszym korzystaniu z tej oferty w ciągu całego życia, w ramach płaconej rocznej składki (model subskrypcyjny).

Ten model „Uniwersytetu Subskrypcyjnego” jest jednym z pięciu modeli szkolnictwa wyższego wspieranego przez państwo, analizowanych w raporcie Deloitte Przyszłość(i) publicznego szkolnictwa wyższego: Jak państwowe uniwersytety mogą przetrwać i rozwijać się w nowej erze. Modele te stanowią propozycję odpowiedzi na wiele wyzwań, przed jakimi stoi obecnie dużo publicznych instytucji edukacyjnych w USA (m.in. ogromny spadek finansowania przez państwo, który spowodował drastyczny wzrost kosztów czesnego za studia, rosnące zapotrzebowanie na kształcenie ustawiczne w miarę, jak wiedza i umiejętności stają się coraz bardziej przestarzałe, a także wynikający z uwarunkowań demograficznych spadek liczby zapisów na studia, spodziewany w na rynku amerykańskim ciągu najbliższych pięciu lat).

Każdy z zaprezentowanych pięciu modeli publicznego szkolnictwa wyższego oferuje innowacyjne sposoby współpracy między władzami stanowymi, instytucjami edukacyjnymi, studentami, a nawet przedsiębiorstwami w celu stworzenia oferty edukacyjnej, która służyłaby potrzebom studentów, przy jednoczesnej dostępności i przystępności cenowej:

Uniwersytet Przedsiębiorczy (Entrepreneurial University)

W tym modelu stanowy system szkolnictwa wyższego różnicuje swoją ofertę na poziomie uczelni, koordynując jednocześnie na poziomie systemowym inwestycje edukacyjne dla zapewnienia spójności z potrzebami studentów i zapotrzebowaniem gospodarczym stanu. Poszczególne instytucje specjalizowałyby się w takich obszarach, jak kształcenie na poziomie licencjackim, w charakterze zawodowym czy badawczym, natomiast programy studiów i programy nauczania podlegałyby centralnemu oddziaływaniu poprzez określanie jasnych celów przez stan i system. Chociaż strategia ta podkreśla ideę odrębnych tożsamości dla każdej instytucji w ramach systemu, zachęca również do współpracy – biorąc pod uwagę, że specjalizacja może skutkować mniejszą konkurencją, kampusy mogłyby w razie potrzeby dzielić się kadrą, jednostkami oraz innymi zasobami akademickimi i administracyjnymi.

Uniwersytet Współdzielący (Sharing University)

Model ten wymaga, aby kampusy łączyły usługi oraz wsparcie studenckie i administracyjne w celu osiągnięcia efektywności skali i/lub wykorzystania wiedzy specjalistycznej poszczególnych instytucji. Działania powtarzalne byłyby zautomatyzowane lub zlecane jednej instytucji w ramach systemu, co umożliwiłoby innym kampusom skoncentrowanie zasobów na bardziej strategicznych działaniach. Kluczowe znaczenie dla tego podejścia ma wyjście poza zwyczajowe działania zaplecza administracyjnego. Poprzez dzielenie się działaniami, takimi jak usługi związane z karierą zawodową, rekrutacją międzynarodową, doradztwem akademickim, sprawami prawnymi i bezpieczeństwem informacji, systemy uniwersyteckie mogą zmniejszyć wydatki na administrację, aby umożliwić reinwestowanie w kluczowe aktywności akademickie.

Uniwersytet Praktyczny (Experiential University)

„Experiential University” zagnieżdża nabywanie doświadczenia zawodowego głęboko w programie nauczania, a studenci regularnie migrują pomiędzy typowymi zajęciami akademickimi a rynkiem pracy związanym z ich obszarem studiów. Ten odwrotny układ relacji pomiędzy teorią a praktyką może kształcić studentów inaczej niż w przypadku tradycyjnego programu nauczania „tylko w uczelni”, a także daje pracodawcom możliwość oceny studentów pod kątem ich „sprawności zawodowej” przed podjęciem decyzji o zatrudnieniu ich na pełny etat. Ponieważ doświadczenia zawodowe w tym modelu byłyby ściśle związane z priorytetami rozwoju gospodarczego stanu – i jego wschodzącymi obszarami rynku pracy – prawdopodobnie cieszyłby się on silnym poparciem ze strony ustawodawcy, który mógłby wykorzystać ten system jako kolejną zachętę do angażowania nowych przedsiębiorstw.

Uniwersytet Subskrypcyjny  (Subscription University)

Model ten ponownie definiuje edukację uczelnianą jako platformę ciągłego uczenia się, która daje studentom wiele możliwości rozwijania zarówno miękkich, jak i kluczowych umiejętności technicznych, nie tylko w wieku od 18 do 22 lat, ale przede wszystkim w razie potrzeby dokształcenia. W ramach tego modelu studenci rozpoczynaliby studia wyższe wcześniej, podejmując podwójne studia lub uczęszczając na wczesne studia jeszcze w systemie K-12 [system „od przedszkola do 12. stopnia wykształcenia – przyp. PP]. Następnie mogliby oni angażować się w program nauczania i opuszczać go przez całe życie, aby zdobywać i aktualizować swoją wiedzę i umiejętności w miarę potrzeb, potencjalnie płacąc z góry niższe czesne, a następnie roczną opłatę subskrypcyjną w ciągu całego życia.

Uniwersytet Partnerski (Partnership University)

Model ten wydłuża roczny cykl budżetowy na okres kilku lat, ułatwiając instytucjom planowanie i dokonywanie strategicznych inwestycji. Zagwarantowałby on pewien poziom finansowania ze strony stanu na przestrzeni wielu lat (przy braku nadzwyczajnych okoliczności) w zamian za zobowiązania przyjęte przez uczelnie, które objęłyby limity przyjęć na studia, oszczędności kosztów, zwiększoną współpracę i konsolidację oraz pozyskiwanie funduszy ze środków pozabudżetowych. Integralną częścią tego partnerstwa byłyby przedsiębiorstwa i inni pracodawcy, którzy zapewniliby wgląd w program nauczania, pomoc finansową na wyposażenie i inne niezbędne zasoby, a także stały strumień studentów w celu zrównoważenia wahań środków budżetowych.

Choć jest mało prawdopodobne, aby jeden z tych modeli zdominował następną generację publicznego szkolnictwa wyższego, tworzenie nowych koncepcji działania staje się bardzo potrzebne. Kluczowe znaczenie osiągnie silne przywództwo instytucjonalne i stanowe, a także kultura stawiająca potrzeby studentów i słuchaczy w centrum procesu decyzyjnego. Dążenie do zmian będzie prawdopodobnie wymagało bardziej aktywnej roli urzędów stanowego systemu edukacji, które mogą pomóc zdefiniować i zmierzyć postępy i sukces. Istotne okażą się również nowe modele finansowe i zachęty – systemy uniwersyteckie będą musiały ponownie przemyśleć sposób alokacji przychodów i kosztów. Trzeba będzie także opracować mechanizmy zachęt, które wesprą podejmowanie decyzji, np. o tym, gdzie dodawać nowe stanowiska pracy, jak przydzielać przestrzeń oraz w jaki sposób przekazywać fundusze zalążkowe (ang. seed funds) na nowe pomysły i inicjatywy strategiczne.

Oryginalny artykuł: The Future(s) of public higher education: five new models for state university success, Jeffrey Selingo, Cole Clark, Dave Noone

Pełna wersja raportu: The future(s) of public higher education: How state universities can survive – and thrive – in a new era, Deloitte Center for Higher Education Excellence

Autor komentarza oraz tłumaczenia: Piotr Pokorny, ekspert ds. prawnych

Bądź na bieżąco i zaobserwuj nas w Social Mediach – polub fanpage na Facebooku oraz na LinkedIn. A jeśli chcesz otrzymywać na swoją skrzynkę mailową Prasówkę Akademicką oraz najnowsze wpisy z naszego bloga, zarejestruj się do Newslettera IRSW!