Triada praw majątkowych a działalność naukowa i komercjalizacja wyników badań naukowych

Prawa autorskie są nieodłącznym elementem naszej codziennej działalności, zwłaszcza w kontekście naukowym i komercjalizacji wyników badań. Warto zrozumieć, że prawa te nie ograniczają się tylko do jednej kategorii, ale obejmują między innymi tzw. triadę praw majątkowych, czyli prawa majątkowe, prawa zależne i prawa osobiste. Dzisiaj przyjrzymy się bliżej tym zagadnieniom i podpowiemy, dlaczego są one tak istotne z perspektywy pracy akademików.

Prawa majątkowe – co przechodzi i do czego udzielamy prawa

Pierwszym rodzajem praw autorskich są prawa majątkowe. Są to prawa związane bezpośrednio z twórcą, które nie podlegają zbyciu. To właśnie one decydują o tym, co nabywca może robić z naszym utworem. W każdym wypadku prawa majątkowe powinny być ujęte w naszej umowie. Przykład? Jeżeli uczelni zależy na przygotowaniu materiałów edukacyjnych dla studentów, ale zlecamy to zadanie innemu twórcy, to należy pamiętać, że uczelnia może zastrzec sobie prawo do nieoznaczania każdorazowo imieniem i nazwiskiem autora materiałów edukacyjnych. Ten przypadek dotyczy drugiego rodzaju praw – praw osobistych. To szczególnie istotne, gdy te materiały trafiają do systemu e-learningowego, gdzie opisanie każdego elementu twórcy może być niemożliwe z uwagi na ograniczenia systemowe. Pamiętajmy jednak, że prawa majątkowe to tylko jedna strona medalu. Drugą stroną jest uwzględnienie innych aspektów, takich jak prawa zależne.

Prawa Zależne – Mieszane Prawo

Prawa zależne stanowią swoisty pośrednik między prawami majątkowymi a prawami osobistymi. Dlaczego są tak specyficzne? Istota praw zależnych polega na tym, że pozwalają one na modyfikację, opracowywanie oraz dodawanie elementów do utworu. Oznacza to, że prawa zależne wchodzą zarówno w sferę praw majątkowych, jak i praw osobistych (ponieważ prawa osobiste są tymi, które związane są bezpośrednio z twórcą i nie podlegają zbyciu). Jeśli Państwa uczelnia nabędzie efekt pracy naukowej, warto wiedzieć, czy możemy go modyfikować, czy też pracować nad nim dalej. Odpowiedzi na te pytania są kluczowe w kontekście ochrony praw autorskich.

Nośniki w prawach autorskich

Oprócz triady praw autorskich, nie można zapomnieć o kwestii nośników. Nośniki to fizyczne formy, na których utwór jest utrwalony i zapisany. Dlatego istotne jest, aby jasno określić, na kogo przechodzi własność takich nośników. Wyobraźmy sobie sytuację, w której nabędziemy prawa autorskie do utworu, a okazuje się, że utwór jest wydrukowany lub zapisany na nośniku materialnym. W takiej sytuacji możemy być zobowiązani do dodatkowych opłat za przeniesienie własności nośnika. Unikniemy tego, jeśli uwzględnimy tę kwestię w umowie.

Podsumowując, prawidłowe zarządzanie prawami autorskimi to kluczowy element naszej działalności naukowej i komercjalizacji wyników badań. Aby uniknąć nieporozumień i zagwarantować pełną ochronę interesów Państwa uczelni, pamiętajmy o prawach majątkowych, osobistych, zależnych i nośnikach.

Autor: adw. Patryk Dykas

Mamy nadzieję, że ta krótka analiza pomoże Państwu lepiej zrozumieć tę tematykę i będzie przydatna w przyszłych działaniach. Jeżeli jednak zauważają Państwo potrzebę pogłębienia swojej wiedzy na temat praw autorskich i lepszego zrozumienia zawiłości prawnych, by unikać kosztownych błędów, wybierając optymalną formę transferu i stosując przy tym odpowiednie postanowienia umowy, zachęcamy do zapoznania się z ofertą szkolenia online autorstwa adw. Patryka Dykasa na stronie Akademii IRSW.

Z myślą o pracownikach, którzy chcą rozwinąć swoje umiejętności i ograniczyć ryzyko związane z działalnością jednostki do minimum, przygotowaliśmy szkolenie online dot. praktycznych aspektów prawa własności intelektualnej w uczelniach.

To ponad 5 godzin dydaktycznych kompleksowej wiedzy z zakresu prawa własności intelektualnej, roczny dostęp do wszystkich nagrań i lekcji w ramach szkolenia, certyfikat potwierdzający udział wystawiany przez Instytut Rozwoju Szkolnictwa Wyższego, a także bieżąca aktualizacja materiałów i sesja pytań i odpowiedzi z autorem adw. Patrykiem Dykasem.