Wobec aktualnej powszechności stosowania metod i technik kształcenia na odległość i ogólności regulacji zawartych w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz rozporządzeniach Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (z dnia 27 września 2018 r. w sprawie studiów oraz z dnia 23 marca 2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania niektórych podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19), warto zweryfikować albo stworzyć regulamin, w którym zostaną doprecyzowane takie zagadnienia, jak: zasady organizacji zajęć dydaktycznych i sposób ich rozliczania, zadania jednostek lub osób wspomagających realizację zajęć, czy warunki korzystania z platformy i zasady przestrzegania bezpieczeństwa podczas jej wykorzystywania.
Poniżej, aby ułatwić orientację, przedstawiamy w 10 punktach, propozycję poszczególnych zagadnień, które warto określić w regulaminie, wraz ze wskazaniem podstawowych pytań, które należy postawić sobie podczas przygotowywania projektu.
1. Cele stosowania metod i technik kształcenia na odległość.
- Czemu ma służyć ich stosowanie?
- Jakie formy może przyjąć ich stosowanie?
2. Funkcjonalność platformy wykorzystywanej do kształcenia na odległość i warunki korzystania.
- Czym jest platforma?
- Co zapewnia lub umożliwia platforma?
- Co jest udostępniane za pośrednictwem platformy?
- Jakie prawa i obowiązki posiada użytkownik?
- Jakie działania użytkownika są zabronione?
3. Dostęp do platformy.
- Jaką drogą i w jakich okresach jest dostępna platforma?
- Jak tworzone są konta użytkowników i w jaki sposób są zabezpieczane?
- Kto i na jakich zasadach może korzystać z platformy?
- W jakich sytuacjach i przez jaki okres są dopuszczalne utrudnienia w dostępie do platformy?
- Jakie prawa i obowiązki mają użytkownicy i uczelnia w sytuacji utrudnionego dostępu do platformy?
- Z jakich przyczyn i na jakich zasadach następuje blokada dostępu do platformy?
4. Szkolenie użytkowników pracowników i studentów) z zakresu korzystania z platformy.
- Kiedy i jakie szkolenie muszą przejść nauczycie akademiccy i inne osoby prowadzące zajęcia?
- Kiedy i jakie szkolenie muszą przejść inni pracownicy, których obowiązki są związane z platformą?
- Kiedy i jaką drogą studenci mogą przejść szkolenie przygotowujące do udziału w zajęciach dydaktycznych prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość?
- Czy i na jakich warunkach można być zwolnionym z obowiązku odbywania szkolenia?
5. Warunki prowadzenia zajęć dydaktycznych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość
(przede wszystkim powtórzenie regulacji z rozdziału 5 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 27 września 2018 r. w sprawie studiów).
6. Przygotowanie, realizacja i rozliczanie zajęć oraz weryfikacja osiąganych efektów uczenia się.
- Czy i na jakich warunkach prowadzącemu zajęcia jest wydawana zgoda na korzystanie z możliwości kształcenia na odległość?
- Co jest niezbędne do rozpoczęcia zajęć i jakie obowiązki spoczywają na prowadzącym zajęcia?
- W jakim stopniu i na jakich zasadach mogą być wykorzystane metody i techniki kształcenia na odległość?
- Na jakich zasadach odbywa się weryfikacja efektów?
- Jak są rozliczane w ramach pensum zajęcia dydaktyczne prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość?
7. Jednostki i osoby odpowiedzialne za kształcenie na odległość.
- Kto jest odpowiedzialny za obsługę techniczną i jakie ma w tym zakresie zadania?
- Kto jest odpowiedziały za jakość kształcenia na odległość, jakie ma zadania i jak odbywa się ewaluacja?
- Komu, jaką drogą i w jakim zakresie przysługuje prawo do oceny zajęć?
8. Warunki bezpieczeństwa i prawa autorskie do treści na platformie.
- Jakie obowiązki w tym zakresie ma użytkownik?
- Jakich zasad musi przestrzegać uczelnia, ale i jakie ma uprawnienia, aby zapewnić bezpieczeństwo danych?
- Jakie prawa i ograniczenia dotyczą treści materiałów dydaktycznych?
- Jakie prawa ma uczelnia do poszczególnych treści zamieszczanych na platformie, w tym innych niż materiały dydaktyczne?
9. Przestrzeganie i dostępność regulacji oraz ich zmiany.
- Kto i gdzie udostępnia treść regulaminu?
- Kto sprawuje nadzór na d przestrzeganiem regulaminu?
- Kiedy można zmienić regulamin i jakie ma to konsekwencje?
10. Proponowane załączniki do regulaminu.
- Deklaracja prowadzenia zajęć z krótką charakterystyką oraz wskazaniem rodzajów działań i rozwiązań, które w ich ramach będą stosowane.
- Przelicznik (np. godzinowy) czynności wykonywanych przez prowadzącego zajęcia.
- Ankieta ewaluacyjna zajęć.
Autor: Grzegorz Laskowski,, ekspert ds. prawnych i formalnych aspektów kształcenia Instytut Rozwoju Szkolnictwa Wyższego
Artykuł powstał w ramach akcji #PomagamyUczelniom o której mogą Państwo przeczytać w osobnym artykule na naszym blogu eksperckim. Zachęcamy do lektury!